نسل امروز

تبلیغات
Blog.ir بلاگ، رسانه متخصصین و اهل قلم، استفاده آسان از امکانات وبلاگ نویسی حرفه‌ای، در محیطی نوین، امن و پایدار bayanbox.ir صندوق بیان - تجربه‌ای متفاوت در نشر و نگهداری فایل‌ها، ۳ گیگا بایت فضای پیشرفته رایگان Bayan.ir - بیان، پیشرو در فناوری‌های فضای مجازی ایران
آخرین مطالب
پربیننده ترین مطالب

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «غدیر خم» ثبت شده است

اسلام همه اش سیاست است

خدا حضرت امام را رحمت کند که می فرمودند اسلام همه اش سیاست است و در جمله ی دیگری فرمودند اسلام سیاستش بیشتر از معنویاتش است.                                       امام اعتقاد راسخی به این معنا داشتند و از امام باید یک همچنین کلامی را شنید که یک اسلام شناس کامل و جامع بوده است. یکی از دلایل صحت فرمایش حضرت امام همین عید غدیر بود که شما می بینید در روایات می فرمایند عید غدیر عظمتش از دیگر اعیاد بالاتر است، تصریح می فرمایند از عید فطر و عید قربان عظمت این عید بالاتر است و عیدالله اکبر نامیده اند عید غدیر را و این عید غدیر یک عید کاملا سیاسی است، یعنی ما یک جشن سیاسی بزرگ می گیریم، برای اینکه سرپرست امت اسلامی کسی شد مانند علی بن ابی طالب (علیه السلام)، خب خیلی برای عید غدیر باید ارزش قائل شد.

 امام صادق (علیه السلام) فرمودند اگر مردم به حقیقت عید غدیر معرفت داشتند، هزاران ملائکه با آن ها مصافحه می کردند و برکاتی که در این روز شریف است برای آن ها نازل می کردند.ماها خیلی از اوقات می بینیم، نه اینکه نمی توانیم شادی ها را به مثل عزاداری ها به خوبی برگزار کنیم بلکه از شادی ها نمی توانیم آنقدر نور بگیریم که از مراسمی که مربوط است به عزاداری ها، خب این یک نقص ما است، یک نقص فرهنگی است باید برطرف بکنیم. ما فکر می کنیم هر موقع حس گریه به ما دست داد برای مثال ذکر مصیبت، فقط آن موقع است که نور می گیریم، نه شما حس شادی وقتی پیدا می کنید برای یک عید، همان موقع هم سرشار از سرور و شادی هستید، نورانی می شوید و عید گرفتن انسان را نورانی می کند، جشن گرفتن انسان را نورانی می کند، این یک چیزی است که باید در فرهنگ ما جا بیفتد.

ما قدر عید غدیر را نمی دانیم والا جشن های عید غدیر ما گوش فلک را کر می کرد، همه خبردار می شدند که ما غدیر را جشن گرفتیم. جشن های عید غدیر نباید به یک روز محدود بشود. امیرالمومنین علی (علیه السلام) وقتی مردم می خواستند با ایشان بیعت کنند در غدیر خم، گفتند آقا یا رسول الله مردم تعدادشان زیاد است، همین چند تا شعار بدهند، مثلا الله اکبری بگویند از دور دستی تکان بدهند کافی است حالا قبول کردند همه، البته این ها تعابیر بنده بود، رسول خدا فرمودند عیبی ندارد مردم جمعیتشان زیاد است، می نشینیم تک تک بیعت کنند و به همه وقت برسد؛ حتی خانم ها بیعت کنند، دست در ظرف آبی بگذارند که امیرالمومنین علی (علیه السلام) دست در ظرف آب گذاشتند. آقا چه اصراری است که همه با علی بن ابی طالب (علیه السلام) دست بدهند! واقعا عجیب است عید غدیر. ما توانایی اش را نداریم، توانایی جشن گرفتن برای عید غدیر را نداریم؛ انشاءالله معرفتش را داشته باشیم، ولی توانایی مراسم گرفتنش را نداریم.

اطعام روزه دار در شامگاه عید غدیر   

 فرمود هر کسی یک افطار به مومن بدهد در شام گاه عید غدیر، هر یک طعامی که به یک مومن بدهد، گویی به صد هزار پیامبر طعام داده است، بعد امام رضا(علیه السلام) می فرمایند شما ببینید اگر کسی به یک جمعیتی غذا بدهد چه خواهد شد؛ ما روایتی نداریم اینطور که برای اطعام مومنین، برای غذا دادن انقدر ثواب ذکر شده باشد، مطمئن هستم شما حتما فردا شب حداقل یکی دو نفر را غذا خواهید داد که انشاءالله آمادگی پیدا کنید که سال های بعد بتوانید جمعیت بیشتری را غذا بدهید.

 ظهر عاشورا معمولا کسی در خانه اش غذا نمی خورد، می گوید برویم بگردیم آدم حسابی زیاد است که برای امام حسین(علیه السلام) غذا دارد می دهد. شام عید غدیر هم نباید کسی در خانه اش غذا بخورد، باید بگویند که حتما یک جاهایی است که غذا می دهند، می رویم غذا می گیریم. درست است پیامبر گرامی اسلام فرمودند هر کسی خبر غدیر را شنید باید به دیگران خبر بدهد ولی چه ضرورتی دارد که حالا همه را خبردار کنیم، بگذار امیرالمومنین (علیه السلام) غریب بماند، چه اشکالی دارد! ماهم جزء آن کسانی که امیرالمومنین را غریب نگه داشتند، مگر آن ها مردند! نه نمردند! زندگیشان را کردند! مگر طوری شد! این آقای ما تحملش برای غربت خیلی بالا است، من اگر بخواهم تحمل امیرالمومنین علی (علیه السلام) برای غربت را تعریف بکنم برای شما دیگر باید فقط روضه بخوانیم؛ حالا پیش ماهم غریب باشد چه اشکالی دارد!

یقینا یک مومن اگر بخواهد افطاری بدهد، غذا بدهد، یک بار در سال بخواهد این کار را بکند، ترجیح دارد آن یک بار حتما غدیر باشد، حالا اگر خواست دو بار این کار را بکند، مثلا عاشورا را هم اضافه کند، خواست سه بار این کار را کند، بیست و هشتم صفر این کار را بکند. حداقلش این است که آدم یک سوپی درست می کند، یک آش نذری درست می کند و به در و همسایه می دهد، قدیم ها این ها خیلی رسم بود، خرج زیادی هم ندارد، ولی نور و برکت زیادی دارد؛

 یا امیرالمومنین (علیه السلام) من به سفارش امام رضا(علیه السلام) برای جشن گرفتن عید غدیر عمل کردم.

می فرماید که بهترین غذا را به خانواده ات بده روز عید غدیر؛ الان بهترین غذا چیست؟ نمی دانم، هر غذایی که هست باید روز عید غدیر به خانواده ات بدهی، بچه هایت باید این را بفهمند، شما به بچه های خودت رحم نمی کنی، آشنایش نمی کنی با  عید غدیر، دستش را نمی گذاری در دست علی بن ابی طالب (علیه السلام)، آدم به بچه خودش رحم نکند به چه کسی رحم می کند!

می فرماید لباس نو بپوشید در عید غدیر، به تن فرزندانتان لباس نو بکنید و همچنین می فرماید که عطر بزنید، غسل کنید روز عید غدیر؛ روزه اش چقدر ثواب دارد، می فرماید که به هم تحیّت بگویید، رسیدید به هم « الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی جَعَلَنَا مِنَ الْمُتَمَسِّکِینَ بِوِلاَیَةِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِین» بگویید، خلاصه اش هم کردی قبول است، “مبارک باشد”، ممنون هستیم، شکر خدا که ما را ولایت مدار علی بن ابی طالب (علیه السلام) قرار داد، همین فارسی اش را شما بگو. چطور به هم می رسیم سلام می دهیم، روز عید هم ادبش این است که به هم می رسیم تبریک بگوییم. به هم برسیم سلام ندهیم بی ادبی است؟! بله، خب روز عید هم به هم برسیم تبریک نگوییم بی ادبی می شود دیگه!

یعنی چه تبریک می گوییم؟ یعنی این روز عید برای شما پر برکت باشد، برکات از آسمان دارد نازل می شود، بر سر و روی شما بیشتر نازل بشود، مبارکتان باشد.

عید غدیر، عید با عظمتی است و یک عید سیاسی هم است، خیلی عجیب است، اعظم اعیاد ما، بزرگترین عید ما سیاسی است و حالا ببینید سیاست را خداوند متعال در چه حد و اندازه ای به ما معرفی کرده است. آبروی سیاست است، آبروی قدرت است عید غدیر که در عید غدیر کسی می آید سرپرستی جامعه ی اسلامی را به عهده می گیرد به نام علی بن ابی طالب (علیه السلام)، امیرالمومنین، یعسوب الدین، حیدر کرار، داماد نازنین پیامبر اکرم (صل الله علیه و آله) که مولود خانه کعبه است، از آغاز زندگی او معجزه است، در خانه ی کعبه به دنیا آمده است، از اول این شخصیت برای امور مهم و بزرگ نگه داشته شده و مقدّر بوده که کار بزرگ انجام بده، اصلا امیرالمومنین علی (علیه السلام) آمدند و امارت مومنین را پذیرفتند به امر خدا، این افتخاری شد برای جامعه ی مومنین، برای امر امامت و امارت، اندازه را برد بالا، سطح توقع ما از سیاسیون رفت بالا، شما باید پیرو امیرالمومنین(علیه السلام) باشید، دیگر هر کسی نمی تواند بیاید در عرصه ی سیاست، اصل سیاست برای امیرالمومنین علی (علیه السلام) است، این را به همه ی استاندارها بگویید، به همه ی فرماندارها بگویید، به همه ی مدیران جامعه بگویید، به همه ی نمایندگان مجلس بگویید، به همه ی وزرا بگویید، بگذارید تنشان بلرزد، بیشتر به خودشان بیایند.

خداوند اندازه های سیاست را مشخص کرد در عید غدیر، اندازه های سیاست این است که سرپرستی جامعه ی دینی را کسی مثل امیرالمومنین (علیه السلام) یا در این جهت. البته امیرالمومنین علی (علیه السلام) در کلام شریفی دارند که رهبری جامعه تان را  کمکش کنید، حمایتش کنید، حتی دفاع می کنند امیرالمومنین علی (علیه السلام) می فرمایند رهبری جامعه ی شما ممکن است معصوم نباشد، زلفش گرفته شود و همینطور هدایت بشود مثل فرشته ی الهی، ولی قدرت جامعه ی خودتان را می خواهید، استحکام جامعه ی خودتان را می خواهید باید با اتحاد خودتان در پیروی از او، جامعه ی خودتان را اساسا در امنیت و سلامت قرار دهید بعد انشاءالله مشکلاتش را شروع کنید بر طرف کردن. نمی خواهم بگویم همه ی سیاستمداران باید مانند علی بن ای طالب (علیه السلام) باشند ولی اندازه ها مشخص شده است، قله مشخص شده است، توجه به قله است که در دامنه خیلی از مشکلات را برطرف می کند.

من برای مغرب زمین، آدم هایی که آنجا هستند دلم می سوزد، آن ها قله ندارند، قله هایشان چه کسانی هستند؟! قله های سیاست در غرب چه کسانی هستند!! ولی ما قله ی سیاستمان علی بن ابی طالب (علیه السلام) است و فردا را برای این جشن می گیریم، غدیر را برای این جشن می گیریم، عجب ما امت سیاسی هستیم، عجب حضرت امام فرمایش دقیقی داشتند که اسلام همه اش سیاست است. بزرگترین عید ما یک عید سیاسی است؛ همه ی مردم بیعت کنند با امام جامعه ی مسلمین.

تو کز محنت دیگران بی غمی        نشاید که نامت نهند آدمی

من نمی دانم خداوند متعال باید چه کار بکنند که ما سیاست بیاید در خونمان! چون می دانید اصلا سیاسی شدن یک فضیلت است، سیاسی شدن یعنی از دایره ی تنگه خودخواهی بیرون آمدن؛ سیاسی شدن یعنی آدم شدن، تو کز محنت دیگران بی غمی نشاید که نامت نهند آدمی،  سیاسی شدن یعنی محنت دیگران را خوردن، غصه ی دیگران را خوردن، البته در غرب سیاسی شدن زیاد معنایش این نیست، سیاسی شدن در غرب معنایش این است، تو به اندازه ی حق خودت برو مثل یک گرگی از این قربانی گاز بزن و بردار و بخور، به همین دلیل کشورهای… ؛ چون غدیر است بگذارید من اینطور صحبت کنم امیرالمومنین علی (علیه السلام) از ما راضی بشوند، چون آقا خیلی حساس بودند نسبت به مظلوم، مثلا کشوری مثل فرانسه، کشوری مثل انگلستان، کشوری بی آبرو مثل آمریکا می آید کمک می کند به تروریست های خون آشام، خون می خورند، جگر سرباز مظلوم بی گناه را که از کشور خودش دارد دفاع می کند در می آورد به دندان می کشد، ببین به این ها پول می دهند، به این ها اسلحه می دهند، بعد مردم انگلستان و مردم فرانسه و مردم آمریکا همینطوری دارند زندگی می کنند، این زندگی را ما اسمش را می گذاریم زندگی گوسفندوار، یا آن مردم اسیر هستند که انشاءالله نجاتشان بدهیم یا راضی هستند، آن هایی که راضی هستند سیاسی نیستند، آن زندگی، زندگی بدی است، آن زندگی است که به مردم تحمیل شده است و باور کنید اکثر آنها ناراضی هستند، جرات نمی کنند، خفقان دموکراسی از خفقان دیکتاتوری بدتر است. به آن آمریکایی می گویم ایمیل بدهیم با هم تماس داشته باشیم، می گوید نه نه من به ایران نمی توانم ایمیل بزنم، پدرم را در می آورند. خفقان آمریکا در فرانسه هم حاکم است، تلفن های فرانسوی ها را هم آمریکایی ها شنود و کنترل می کنند، جرات نمی کند، می گیرند، می زنند!

در حج صحبت می کردیم، می گفت من را می برند گوانتانامو، من نمی توانم! اکثر آن ها ناراضی هستند ولی جرات ندارند صدا بکنند، راه حلی نمی دانند. راه حلی بدانند تمام آن ها قیام خواهند کرد، مطمئن باشید. ما در عید غدیر، عید سیاسی باید سیاسی حرف بزنیم.

 سیاسی نبودن یعنی خودخواه و خود پرست بودن

سیاسی نبودن یعنی خودخواه و خود پرست بودن به فکر شکم خود بودن و این زشت است برای یک انسان. کسی را حقش را بهش بدهید نباید ساکت بشود، بگوید خب حق من را دادی، حق بقیه چی؟! گرسنه ها چه کار می کنند! به شهری حقش را دادی بگوید خب روستایی ها چی؟! به این روستا حق را دادی بگوید آن روستا چی؟!! این یعنی آدم سیاسی. سیاسی نباشی می گویی حالا ما چه کار داریم به بقیه! و این عین رذالت است. در ادبیات فارسی این را ما خارج از آدمیت می دانیم ” تو کز محنت دیگران بی غمی نشاید که نامت نهند آدمی“، سیاست یعنی همین؛ سیاست نه یعنی اینکه یک گوشت قربانی آنجا افتاده، بعد مثل گرگ ها برویم به اندازه شکم خودمان بکنیم و ببریم، غربی ها به مردم خودشان می گویند سیاست یعنی این، لذا به مردم خودشان یاد ندادند که شما برای مظلومین عالم گریه کنید، فریاد بزنید، مظلومین عالم دارند کشته می شوند با اسلحه های شما که دارید عوارض می دهید، تروریست ها می گویند حالا منچه! روزانه حدود هفتاد نفر در عراق دارند کشته می شوند با کارهای تروریست ها که تمام عالم می دانند مورد حمایت آمریکای جنایت کار و رذل است و دولت مردان پست و بی شرف آمریکا است، همه ی عالم می دانند؛ اگر کسی آن ها را نفرین نکند در دام خودخواهی اسیر شده است! بگوید به منچه که آن ها آدم می کشند؛ این یعنی سیاسی نیست. این آخرین سخنان امیرالمومنین (علیه السلام)  است که امیر مومنان شد که این حرف ها را بزند، کشتند امیرالمومنین (علیه السلام)  را بخاطر اینکه این حرف ها را می زد؛ به حسن و حسینش (علیهما السلام) وصیّت کرد و این جملات را گفت و جان داد «کُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْناً» برای ظالم دشمن باشید و کمک مظلوم باشید، این عصاره ی حیات سیاسی امیرالمومنین علی (علیه السلام) است.

بزرگترین جشن ما، بزرگترین عید ما عید سیاسی است. چطور باید خدا با جشن، با عزاداری، با چه باید سیاست را در خون ما وارد کند! عاشورا، یک واقعه ی سیاسی است، آقا برای حکومت رفتند، حکومت جور حضرت را به شهادت رساندند، نخواستند آقا بیعت کنند با حکومت جور و به شهادت رسیدند. عاشورا سیاسی، چطور شما را سیاسی کنند، عید بزرگ ما (غدیر) سیاسی، دیگر چطور ما را سیاسی کنند! وقتی همه سیاسی بودند، همه خیلی سیاسی باشند، سیاست پاک می شود، پاک تر می شود، همه حساس هستند، همه سر و گوششان می جنبد.
قدرتمندان عالم از غیر سیاسی بودن مردم همیشه سوء استفاده کردند، فرعون ها درست شده، از غیر سیاسی بودن آدم ها سوء استفاده کردند. پنج میلیون نفر صهیونیسم بر عالم حکومت می کنند؛ چون می گوید من کاری ندارم، تو یک ویلا به من بده، یک ماشین به من بده، یک خرج تفریح به من بده، من دانشمند هم باشم علمم را در اختیارت قرار می دهم، حالا تو از این علم چطور استفاده می کنی من چه کار دارم! من چه کار دارم یعنی من سیاسی نیستم! یعنی من می خواهم یک زندگی حیوانی داشته باشم.

 شاید بعضی از شما دسترسی به این ماهواره ها داشته باشید، در این ماهواره ها داستان هایی پخش می کنند، حرف هایی می زنند، اخباری پخش می کنند، سریال هایی پخش می کنند، که شما سیاسی نباشید، هرچه می خواهی باش! حاضر است برنامه ی مذهبی هم برای تو پخش کند! برنامه ی امام حسین(علیه السلام) هم برای تو پخش می کند، از کنار حرم امام حسین (علیه السلام) هم ممکن است برنامه پخش کند، فقط تو سیاسی نباش! برو دنبال شهوت، سیاسی نباش، برو دنبال غذا درست کردن، سیاسی نباش، برو دنبال هر چیزی، فقط سیاسی نباش؛ من خلاصه ی تمام شبکه های تلویزیونی غربی را که دارند هجمه می کنند به جامعه ی ما، خلاصه اش را به شما گفتم، می گوید تو فقط سیاسی نباش، اصلا می خواهی طرفدار ماهم نباشی، نباش، فقط سیاسی نباش، درک سیاسی نداشته باش، حساس نباش از نظر سیاسی، برو نماز بخوان، اگر خواستی سیاسی باشی، درست سیاسی نباش، مثل گرگی که می رود به اندازه شکم خودش از مرداری می کند و می خورد، به اندازه ی این سیاسی باش، می گوید حساس ترین موضوع سیاسی در غرب که عامل تغییر انتخابات می شود، این است که کدام دولت مالیات را کم یا زیاد می کند، این می شود حساس ترین موضوع، خب این یعنی چه؟! یعنی یک مرداری آنجا است ما هم گرگ هستیم می رویم تکه خودمان را بر می داریم! نه سیاسی، یعنی اینکه خب حالا بقیه چی؟! سرنوشت بقیه چی؟! این هایی که روزانه کشته می شوند در عراق یا امیرالمومنین، تو امیر مومنان هستی، ما در مجلس تو نسبت به مومنان بی غیرتی نمی کنیم، رنج های آن ها را ذکر می کنیم، این هایی که کشته می شوند و شما شب ها در اخبار می بینید سی نفر کشته و هفتاد نفر مجروح، هفتاد نفر کشته و صد و خورده ای مجروح، این ها پدری، مادری، چیزی ندارند! بچه ای، خواهری، این ها عاطفه ندارند! این ها آرزو نداشتند! این ها علاقه به زندگی نداشتند! این ها خونشان هدر بود؟!! چرا یک کسی به داد ملت عراق نمی رسد! این آمریکایی ها چقدر شوم بودند! کشته های بعد از حضور آمریکا در عراق شده بیشتر از کشته های دوران صدام! چه کار دارند می کنند! این هایی که سیصد نفر سیصد نفر سر بریده می شوند جلوی چشم خانواده شان، شما تا به حال به این سادگی ها حاضر نمی شوید گوسفند جلوی خانواده ات سر به بری، در خیابان های لندن اگر بخواهی یک گوسفند سر ببری دستگیرت می کنند، می گویند ممنوع است، تو جریحه دار کردی احساسات عمومی را، بعد با کاردهایی که شما می دهید، با تفنگ هایی که شما می دهید آن جا دارند سیصد نفر سیصد نفر گور دسته جمعی درست می کنند، شما چقدر آدم های رذلی هستید سیاست مداران لندن، سیاستمداران  آمریکا شما چقدر بی رحم هستید، شما چرا شرف و انسانیت ندارید! برای چه کسی این کارها را می کنید! نوکر چه کسی هستید! این یعنی سیاسی بودن، یعنی آدم بودن، تو کز محنت دیگران بی غمی نشاید که نامت نهند آدمی.

 جشن غدیر، جشن بزرگ مومنین است، بزرگترین عید مومنین است و بزرگترین عید مومنین یعنی قدرت را به کسانی که علی وار زندگی می کنند بسپارید.                                    جشن سیاسی، یعنی جشن تطهیر قدرت. پیامبر اکرم (صل الله علیه و آله) فرمودند هر کسی صدای ما را در غدیر شنید وظیفه اش است که به دیگران بگوید، ما باید همه ی عالم را خبر کنیم از غدیر. ایرانی ها دی ان ای شان با علی بن ابی طالب درست شده است. فرم دی ان ای ایرانی ها با عدالت علی است، با ظلم ستیزی علی بن ابی طالب است، این بچه را با مهر علی بن ابی طالب بزرگ کردند، زمین خورده است گفتند بگو یاعلی بلند شو، انگار این بچه های ما همه در غدیر به دنیا آمدند.

غدیر را باید جشن بگیریم، باید خبر کنیم همه ی عالم را، بفهمند ما ایرانی ها چه چیزیمان است که انقدر غوغا هستیم، انقدر عاشورایی هستیم، انقدر امام زمانی هستیم، بدانند چرا ما شلوغ کردیم در عالم خلاف جریان عادی روز شنا کردیم و نظم نکبت بار فرعونی عالم را به هم زدیم، ما تربیت شده ی جشن غدیر هستیم، غذای عاشورای امام حسین(علیه السلام) شیرینی روز غدیر به ما دادند، شربت غدیر به ما خراندند، ما دی اِن اِی مان تحت تاثیر امیرالمومنین (علیه السلام)  است و چون دی ان ای ما تحت تاثیر امیرالمومنین (علیه السلام)  است تا جهان را از شر ظالمان پاک نکنیم آرام نمی نشینیم و مطمئن باشید حتما این کار را خواهیم کرد، قطعا این کار را خواهیم کرد، دیر و زود دارد ولی سوخت و سوز ندارد، همه ی ظالمان عالم بدانند به دست ما و به دست فرزندان ما به قتل خواهند رسید، این قطعی است؛ ما هیچ یک از خون خوار های عالم را عفو نخواهیم کرد، مگر اینکه زورمان نرسد و کم کم دارد زورمان می رسد. ظلم نکنند، برای صلح در عالم کسی جنایت نکند والا جنایت بکند ما جنایت کاران را نابود خواهیم کرد، ما فرزندان امیرالمومنین (علیه السلام)  هستیم، او از کنار هیچ مظلومی نمی توانست بی تفاوت رد بشود، فرمود خلخال از پای دختر یهودی کندن مردی در این غصه بمیرد حقش است، این علی (علیه السلام) است و ما برای او جشن می گیریم، «ذکرُ علیٍّ عبادَهٌ» رضوان خدا بر روح بلند حضرت امام باد که فرمود اسلام همه اش سیاست است و سیاست یعنی قدرت را به دست جنایت کاران ندهید، سیاست یعنی قدرت را از جنایت کاران عالم بگیرید، سیاست یعنی مظلومان عالم را دفاع کنید.

خدایا ما را علوی زنده بدار و علوی بمیران.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ شهریور ۹۷ ، ۱۲:۰۷
محمد حسین مهرعلیان

غدیر خم نام ناحیه‌ای میان مکه و مدینه است که پیامبر اسلام در حجةالوداع، علی بن ابی طالب (علیه السلام)را «ولی» پس از خود اعلام کرد. ۱۸ ذی‌الحجه سال ۱۰ هجری قمری (مطابق با ۲۸ اسفند سال ۱۰ خورشیدی[۱])، سال روز این واقعه میان شیعیان به عید غدیر خم شهرت دارد.

محمد(صلی الله علیه و آله)، پیامبر اسلام در بازگشت از آخرین حج خود همه مسلمانانی که در حج شرکت داشتند را در غدیر خم جمع کرد و شیعیان معتقدند که او در آنجا علی بن ابی‌طالب را به‌عنوان وصی و برادر و جانشین خود از جانب الله معرفی کرد. عبارت معروف «هر آن‌کس که من مولای او هستم، پس علی مولای اوست» قسمتی از خطابه بلند غدیر می‌باشد. گرچه در تفسیر حدیث غدیر خم در بین شیعه و سنی اختلاف وجود دارد. اهل سنت تنها اظهار نزدیکی پیامبر به علی و دوستی با او را می‌دانند و اظهار خواسته اش که علی به عنوان پسر عمو و فرزندخوانده اش جانشین او در مسئولیت‌های خانوادگی اش پس از مرگ شود.

این واقعه و حدیث غدیر در کتاب‌های شیعه و بسیاری کتاب‌های اهل سنت نقل شده است. اولین منبع تاریخی که به این کتاب اشاره می‌کند یعقوبی مورخ شیعه در نیمه دوم قرن سوم هجری است و اولین آثار ادبی قابل تاریخ گذاری، مجموعه اشعاری از نویسندگان شیعه در قرن دوم هجری است. از حدود قرن دوم هجری واقعه غدیر خم بعنوان دلیل نویسندگان شیعه برای اثبات برحقی علی بر جانشینی محمد آمده است.[۲]

محتویات

جغرافیای غدیر خم

«غدیر خم» نام ناحیه‌ای در میان مکه و مدینه است که بر سر راه حاجیان قرار دارد و به خاطر وجود برکه‌ای در این محل که در آن آب باران جمع می‌شده‌است، به این نام شهرت یافته‌است. غدیر در ۳–۴ کیلومتری جحفه واقع شده و جحفه در ۶۴ کیلومتری مکه قرار دارد که یکی از میقات‌های پنجگانه‌است. در جحفه راه اهالی مصر، مدینه، عراق و شام از یکدیگر جدا می‌شود. غدیر خم به سبب وجود آب و چندین درخت کهنسال، محل توقف و استراحت کاروانیان بود؛ اما گرمایی طاقت‌فرسا داشت.

از دیدگاه تاریخی

بنوشته سید حسین نصر هنگامی که محمد (صلی الله علیه و آله)از آخرین حج خود در سال ۶۳۲ میلادی بازمی‌گشت. خطابه‌ای در مورد علی ایراد نمود که توسط شیعه و سنی بسیار متفاوت تفسیر شده‌است. مطابق با روایت هر دو گروه محمد (صلی الله علیه و آله)گفت که علی وارثش و برادرش و کسی است که هر کس پیامبر را به عنوان مولایش (رهبر یا دوست قابل اعتماد) بپذیرد (کلمه مولا مرتبط است با ولایت (با کسر واو) یا وَلایت (با فتح واو) که حکومت، شروع مبادرت، غلبه معنوی و قدرت معنی می‌دهد). شیعیان این اظهارات را به معنی تعیین علی به جانشینی پیامبر و اولین امام می‌دانند. اهل سنت تنها اظهار نزدیکی پیامبر به علی می‌دانند و اظهار خواسته‌اش که علی به عنوان پسرعمو و فرزندخوانده‌اش جانشین او در مسئولیت‌های خانوادگیش پس از مرگ شود.[۳] بنظر می‌رسد که اولین تاریخ‌نگاری که واقعه غدیر خم را ثبت کرده‌است تاریخ‌نگار شیعه؛ یعقوبی در نیمه دوم قرن سوم هجری بوده‌است.[۲]

بگفته ماریا دقاق، بسیاری از منابع اهل سنت واقعه غدیر خم را نقل کرده‌اند اما قائل به این موضوع نیستند که غدیر دلالت بر تعیین علی به عنوان جانشین سیاسی پیامبر مسلمانان داشته‌است. مجموعهٔ جامعی از نقل قول‌ها و احادیث در مورد غدیر خم در سه کتاب اهل سنت وجود دارد. این سه اثر عبارتند از کتاب مُسند احمد بن حنبل، تاریخ مدینات دمشق ابن عساکر، و کتاب البدایة و النهایة ابن کثیر.[۲]

نکته جالب در مورد غدیر خم این است که در خطبهٔ منسوب به علی در نهج‌البلاغه که او در مورد برحقی خود به عنوان جانشینی محمد ایراد نموده‌است، اشاره‌ای به این واقعه نیست. با این وجود از حدود قرن دوم هجری این واقعه از دلایل اصلی عنوان شده توسط شیعه برای برحقی علی بر جانشینی محمد محسوب می‌شده‌است. اولین نمونه از اینگونه آثار ادبی که می‌توان تاریخی برای آن تعیین کرد هاشمیات کمیت بن زیاد اسدی مربوط به قرن دوم هجری/هشتم میلادی و کتاب سلیم بن قیس مربوط به قرن دوم هجری/هشتم میلادی است.[۲]

رخداد غدیر خم از دیدگاه شیعه

نگاره‌ای از صحنه‌ای از غدیر خم. منسوب به کتاب الآثار الباقیة عن القرون الخالیة متعلق به بیرونی. در کتابخانه دانشگاه ادینبورگ انگلستان.

از آغاز ذی‌القعده سال دهم هجری که آخرین سال زندگانی پیامبر بود، به همه مناطق مسلمان‌نشین و ایل‌ها و قبیله‌های مسلمان عربستان خبر داد که وی در این ماه به مکه معظمه خواهد رفت و حج به‌جای خواهد آورد و بدین‌ترتیب بزرگ‌ترین اجتماع مسلمانان شکل گرفت، که به حجةالوداع معروف است.

با پایان حج محمد (صلی الله علیه و آله)به سرعت دستور حرکت جهت اجتماع در غدیر خم را دادند. حتی ۱۲۰۰۰ از اهل یمن - که برای رفتن به وطن خود باید راه دیگری را می‌رفتند - به دستور او با کاروان مسلمانان همراه شدند.

در میان راه مکه و مدینه در غدیر خم، آیه قرآن فرو فرستاده شد:

«ای پیامبر! آنچه را از سوی پروردگارت بر تو نازل شده [به مردم] برسان. اگر این کار را نکنی، رسالت الهی را به انجام نرسانده‌ای و خداوند از مردم نگاهت خواهد داشت.»

در پی نزول این آیه، پیامبر دستور داد همه کاروانیان در آن محل گرد هم آیند، و در همان‌جا پیامبر خطابهٔ طولانی غدیر را ایراد کرد.

برخی بخش‌های این سخنرانی- که به گفته شیعیان در معرفی مقام علی است - چنین است:[نیازمند منبع]

ای مردم! بدانید که خداوند علی را ولی و امام شما قرار داده و اطاعت او را بر مهاجران و انصار و کسانی که به نیکی از آنان پیروی کنند، و بر شهری و روستایی و عجم و عرب و آزاد و مملوک و بزرگ و کوچک و سفید و سیاه واجب کرده‌است. آگاه باشید که «امیر المؤمنین» غیر از این برادرم کسی نیست و پیشوایی مؤمنان پس از من بر کسی جز او روا نخواهد بود. او جانشین من در امتم و پیشوای کسانی است که به من ایمان آورده‌اند و نیز جانشین من در تفسیر کتاب خدا است. خداوند دین شما را به واسطه امامت او کامل گردانید. به دستورهای او گوش فرا دهید تا در سلامت بمانید و از او پیروی کنید تا هدایت شوید. ای مردم! من «صراط مستقیم» ام، که خداوند شما را به پیروی آن امر فرموده‌است. آن‌گاه پس از من، علی و پس از او، فرزندانم از نسل او.

من [از جانب خداوند] دستور یافته‌ام که از شما دربارهٔ آنچه که از سوی خداوند دربارهٔ علی امیرالمؤمنین و اوصیای پس از او آوردم، بیعت بگیرم و دست شما را بفشارم. خداوند به من دستور داده که از زبان‌های شما در مورد آنچه بیان نمودم - راجع به علی امیر المؤمنین و امامانی که پس از او می‌آیند و از من و از اویند، اقرار زبانی بگیرم و چنان‌که خبرتان دادم، نسل من از صلب علی است. همگی بگویید: شنیدیم و اطاعت می‌کنیم و خرسندانه - در مقابل آنچه از سوی پروردگار ما و خویش دربارهٔ امامت علی امیرالمؤمنین و امامانی که از صلب او به دنیا می‌آیند، به ما رساندی - سر تسلیم فرود می‌آوریم. بر این باور زنده‌ایم و با آن می‌میریم و با آن [در قیامت] محشور می‌شویم. تغییر نمی‌دهیم و تبدیل و انکار نمی‌کنیم، تردید به دل راه نمی‌دهیم و از این باور برنمی‌گردیم و پیمان نمی‌شکنیم.

پس از پایان خطابه، این آیه بر پیامبر فرو فرستاده شد:

امروز کافران از دین شما ناامید شدند. پس از آنان نهراسید و از من (پروردگار) بترسید. امروز دینتان را برایتان کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام داشتم و اسلام را به‌عنوان دینتان پسندیدم.

مراسم بیعت مسلمانان با پیامبر و علی سه روز طول کشید ودو خلیفه اول ودوم و حتی بانوان با قراردادن دست خود در ظرف بزرگ آبی که در سوی دیگر آن در درون خیمه، دست علی قرار داشت، بیعت خود را اعلام می‌کردند. ودر دراین روز پیامبر اسلام عمامه خود را بر سر علی گذاشت در دیدگاه شیعه، منافقین که گروه قابل‌توجهی را تشکیل می‌دادند، در ماجرای غدیر و به اراده الهی، نتوانستند نیات خود را آشکار و عملی کنند؛ اما در میان جمعیت شبهه افکنی‌هایی نسبت به اقدام پیامبر انجام می‌دادند و شخصی به نام «حارث فهری» را تحریک کردند تا نزد رسول بیاید و برخلاف همه تصریحات حضرت در ضمن خطبه، سؤال کند که آیا آنچه دربارهٔ علی بن ابی طالب گفتی از جانب پروردگار بود یا از جانب خود؟ پیامبر در پاسخ گفت: «خداوند به من وحی کرده‌است و واسطه میان من و خدا جبرئیل است و من اعلام‌کننده پیام خدا هستم و بدون اجازهٔ پروردگارم، خبری را اعلام نمی‌کنم.»[نیازمند منبع]

محمد حسین طباطبایی مفسر شیعه در کتاب تفسیر المیزان جلد پنجم ذیل این آیه (سوره مائده آیه ۳) شأن نزول آن را واقعهٔ غدیر خم می‌داند.[۴]

کتاب الغدیر

به گفته ماریا دقاق در دانشنامه ایرانیکا، بهترین منبع شیعه دوازده امامی که در عصر مدرن در زمینه غدیر خم نگاشته شده است، کتاب الغدیر عبدالحسین امینی است. این کتاب در یازده جلد با این هدف نگاشته شده که همه مطالب در زمینه غدیر خم در آثار سنی و شیعه اعم از حدیث، تاریخ، تفسیر قرآن، شعر، و نیز زندگی نامه افراد مشهوری که در زمره راویان یا حافظان این حدیث بودند را جمع‌آوری کند.[۲]

حدیث غدیر در منابع سنّی

این حدیث در منابع اهل‌سنّت نیز آمده است. در ذیل به برخی از این احادیث اشاره می‌گردد:

  1. أن النبی علیه السلام قال یوم غدیر خم إنی تارک فیکم ثقلین أولهما کتاب الله فیه الهدی والنور فخذوا بکتاب الله واستمسکوا به فحث علی کتاب الله ثم قال أذکرکم الله فی أهل بیتی ثلاثا[۵]
  2. قال علی فی الرحبة أنشد بالله رجلا سمع رسول‌الله صلی الله علیه وسلم یوم غدیر خم یقول إن الله ولی المؤمنین ومن کنت ولیه فهذا ولیه اللهم وال من والاه وعاد من عاداه وانصر من نصره[۶]
  3. عن حبشی بن جنادة:سمعت رسول‌الله صلی الله علیه وسلم یقول یوم غدیر خم اللهم من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وال من والاه وعاد من عاداه وانصر من نصره وأعن من أعانه[۷]
  4. عن زیاد بن أبی زیاد:سمعت علی بن أبی طالب رضی الله عنه ینشد الناس فقال: أنشد الله رجلا مسلماً سمع رسول‌الله صلی الله علیه وسلم یقول یوم غدیر خم ما قال فقام اثنا عشر بدریاً فشهدوا[۸]
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۹ فروردين ۹۶ ، ۰۸:۲۲
محمد حسین مهرعلیان